https://hatoco.com/co-that-lung-la-gi.htmllà nhóm cơ quan trọng trong hệ vận động, đặc biệt đóng vai trò lớn trong việc nâng đỡ cột sống, điều khiển tư thế và hỗ trợ các hoạt động như đứng, cúi, xoay người. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa thực sự hiểu rõ về nhóm cơ này cũng như cách chăm sóc, phòng ngừa chấn thương hiệu quả. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ cơ thắt lưng, vai trò, nguyên nhân gây đau, và hướng dẫn cách bảo vệ vùng cơ này hiệu quả tại nhà. 1. Cơ thắt lưng là gì? Cơ thắt lưng (tiếng Anh: lumbar muscles) là một nhóm cơ nằm ở vùng thắt lưng – đoạn dưới của cột sống (từ đốt L1 đến L5). Nhóm cơ này bao gồm: Cơ vuông thắt lưng (quadratus lumborum) Cơ thắt lưng chậu (iliopsoas muscle) – kết hợp giữa cơ thắt lưng lớn và cơ chậu Các nhóm cơ dựng sống nhỏ khác Đây là những nhóm cơ chịu trách nhiệm giữ thăng bằng cho cột sống, nâng đỡ cơ thể, và tham gia vào các chuyển động cúi, ngửa, xoay thân. 2. Vai trò của cơ thắt lưng đối với cơ thể Cơ thắt lưng đóng vai trò thiết yếu đối với sức khỏe xương khớp và khả năng vận động: 2.1. Ổn định cột sống Nhóm cơ này giúp duy trì tư thế đứng thẳng, hỗ trợ cột sống thắt lưng chống lại áp lực từ trọng lượng cơ thể, đặc biệt là khi bạn bê vác vật nặng. 2.2. Hỗ trợ vận động Cơ thắt lưng tham gia vào hầu hết các chuyển động của thân trên như: Gập người về phía trước hoặc nghiêng sang hai bên Xoay hông, vặn người Nâng đầu gối, hỗ trợ bước đi 2.3. Liên kết với cơ quan nội tạng Nhóm cơ này cũng tiếp xúc gần với thận, ruột và cơ hoành, vì vậy, những cơn đau vùng thắt lưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề nội tạng. 3. Nguyên nhân gây đau cơ thắt lưng Đau cơ thắt lưng là tình trạng rất thường gặp, đặc biệt ở người lao động nặng hoặc ngồi lâu. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến: 3.1. Căng cơ do sai tư thế Tư thế ngồi gù lưng, cúi người nhấc vật nặng sai cách có thể khiến cơ thắt lưng bị kéo giãn, gây đau hoặc viêm. 3.2. Thoát vị đĩa đệm Áp lực từ đĩa đệm lệch ra ngoài chèn ép vào rễ thần kinh, dẫn đến đau vùng cơ thắt lưng, đôi khi lan xuống mông và chân. 3.3. Thiếu vận động Ngồi lâu, ít vận động làm suy yếu cơ thắt lưng, khiến cơ dễ bị co cứng, tê mỏi và mất đàn hồi. 3.4. Chấn thương hoặc căng cơ Tập thể thao quá sức, mang vác sai kỹ thuật hoặc ngã có thể gây rách cơ, viêm gân hoặc tụ máu ở vùng cơ này. 4. Triệu chứng đau cơ thắt lưng bạn nên chú ý Khi cơ thắt lưng bị tổn thương, bạn có thể gặp các triệu chứng: Đau nhức vùng thắt lưng, nhất là khi cúi hoặc đứng lâu Căng tức cơ, cảm giác cứng hoặc co rút Khó xoay người hoặc ngửa lưng Đau lan xuống mông hoặc đùi (trong trường hợp có chèn ép thần kinh) Nếu cơn đau kéo dài trên 1 tuần hoặc có dấu hiệu tê, yếu chân, bạn nên đi khám để loại trừ các bệnh lý nặng như thoát vị đĩa đệm. 5. Cách chăm sóc và bảo vệ cơ thắt lưng Để giữ cho cơ thắt lưng khỏe mạnh và phòng ngừa chấn thương, bạn có thể áp dụng các phương pháp sau: 5.1. Giữ tư thế đúng Ngồi lưng thẳng, đặt lưng dựa vào ghế Khi nâng vật nặng, gập gối thay vì cúi lưng Tránh ngồi lâu một chỗ quá 45 phút 5.2. Tập luyện cơ lưng – bụng đều đặn Một số bài tập tăng cường sức mạnh cơ thắt lưng và cơ bụng giúp giảm áp lực lên cột sống: Plank (tư thế tấm ván) Bird-dog Gập bụng nhẹ Yoga tư thế con mèo – bò (Cat-Cow Pose) 5.3. Dùng đai lưng hỗ trợ Khi làm việc nặng, chơi thể thao hoặc ngồi nhiều, sử dụng đai lưng sẽ giúp cố định và giảm tải cho cơ thắt lưng. 5.4. Xoa bóp, chườm nóng hoặc thảo dược Các phương pháp như xoa bóp, chườm ngải cứu, dán cao thảo dược cũng giúp thư giãn cơ thắt lưng, giảm đau hiệu quả. 6. Khi nào nên đi khám? Nếu bạn có các biểu hiện sau, cần đi khám bác sĩ: Đau thắt lưng kéo dài > 1 tuần Đau lan xuống chân, tê bì, yếu cơ Sốt, sụt cân không rõ nguyên nhân Mất kiểm soát tiểu tiện Bác sĩ có thể chỉ định chụp X-quang, MRI hoặc siêu âm để xác định nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp. Kết luận Cơ thắt lưng đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ cột sống và hỗ trợ vận động. Việc hiểu rõ chức năng, nguyên nhân gây đau và cách chăm sóc đúng sẽ giúp bạn ngăn ngừa các vấn đề lưng hiệu quả. Đừng đợi đến khi đau mới chữa – hãy bảo vệ vùng cơ này từ sớm bằng lối sống khoa học và tập luyện đều đặn.
